Naukowcy poświęcają młodzieży bardzo wiele miejsca. Próby opisu tego niezwykle dynamicznego okresu ludzkiego życia bazują na różnych empirycznych badaniach socjologicznych, pedagogicznych i psychologicznych, na rozważaniach filozoficznych i teologicznych. O młodych ludzi oraz o możliwości dotarcia do nich z określoną propozycją wychowania pytają rodzice i wychowawcy
Kształtowanie właściwych postaw względem siebie, drugiego człowieka, Boga, Ojczyzny i świata stanowi ważne zadanie w toku oddziaływań duszpasterskich dedykowanych młodzieży. Polega ono przede wszystkim na świadczeniu im pomocy w zakresie formowania trwałych wzorców „(…) wartościujących reakcji na daną osobę, obiekt lub sprawę”. Wzorce te stanowią zespół trzech ściśle ze sobą związanych czynników: emocjonalnego, kognitywnego oraz behawioralnego. Oznacza to, iż w procesie kształtowania określonych postaw (wzorów zachowań), np. postawy szacunku do innych ludzi, księża, katecheci czy nauczyciele muszą zwracać uwagę nie tylko na możliwy repertuar rodzących się w kontakcie z drugim człowiekiem emocji oraz sposobów ich wyrażania i kontrolowania (emocjonalny komponent postawy), ale także na konieczność pogłębiania ogólnej wiedzy o człowieku oraz mechanizmów rządzących zachowaniem ludzkim w konkretnych sytuacjach (kognitywny komponent postawy), co w ostateczności skutkuje zaniechaniem krzywdzących działań wobec innych na rzecz zachowań adekwatnych do okoliczności, będących wyrazem poszanowania godności osobowej drugiego człowieka i własnej (behawioralny komponent postawy).
Praca duszpasterska (katechetyczna) z młodzieżą, obok kształtowania właściwych postaw, obejmuje również konieczność wychowania do wyboru wartości83. Postulat ten ze wszech miar uznać należy za słuszny i warty trudu urzeczywistniania, wartości nie posiadają bowiem charakteru wrodzonego. Wyłaniają się one stopniowo w trakcie rozwoju człowieka i związane są z realizacją określonych potrzeb, na bazie których kształtuje się względnie stała hierarchia wartości. Strukturę tej hierarchii tworzą różnorodne systemy, odnoszące się do poszczególnych dziedzin życia człowieka, wśród których do najważniejszych należą: system poznawczy (racjonalna i wypracowana hierarchia wartości) i emocjonalny (emocjonalna hierarchia wartości). Elżbieta Sujak podkreśla, że w procesie rozwoju jednostki „(…) kształtowanie się świadomej i akceptowanej hierarchii wartości jest pierwszym etapem, drugim, trwającym całe życie, jest proces integracji w postaci dostrojenia hierarchii emocjonalnej i całego życia do tej wypracowanej i stanowiącej jakby centrum osobowe człowieka hierarchii wartości”. Pomoc adolescentom w kształtowaniu własnego systemu wartości, świadczona przez wychowawców (księży, katechetów), posiada zatem kluczowe znaczenie dla ich osobowego wzrostu. Staje się to bardziej oczywiste wówczas, gdy uwzględni się fakt, że katecheza ma przygotowywać do dokonywania wyborów życiowych w oparciu o rozeznane powołanie oraz do odpowiedzialnego i twórczego życia85. (…)
Kolejnym szczegółowym celem wychowawczym, urzeczywistnianym w obszarze duszpasterstwa młodzieży, jest kształtowanie w uczniach umiejętności samodzielnego podejmowania decyzji. (…)
Następnym celem wychowawczym, realizowanym w ramach duszpasterstwa młodzieży, jest doskonalenie młodych w zakresie wzajemnej współpracy. (…)
Kolejnym zadaniem wychowawczym, realizowanym w sektorze duszpasterstwa młodzieży, jest kształtowanie w wychowankach dojrzałej religijności. …
CZYTAJ CAŁY TEKST